over grenzen en regels

“Mam, waarom mag het eigenlijk niet?”

Ze vraagt het, niet brutaal en het klinkt niet eens aanvallend, ze wil het gewoon oprecht weten.
Het zet me aan het denken.
Ik heb zojuist weer een grens aangegeven, een regel gesteld. Iets verboden. Maar waarom eigenlijk?

Omdat het mij toevallig even niet uitkwam?
Omdat ik dacht dat een ander er iets van zou vinden?
Was het uit gemakzucht? Of misschien onbewust zelfs wel een stukje irriteren van mijn kind?
Was het uit bescherming, begeleiden naar gezonde grenzen? Veiligheid of zelfstandigheid?
Of puur mijn persoonlijke voorkeur?

Waarom mogen dingen wel en niet in onze gezinnen?
Hoe stel je eigenlijk grenzen? En waarom?
Elk gezin heeft zijn eigen regels, grenzen, omgangsvormen en gewoonten. Maar hoe ontstaan die en op basis waarvan?

Hoe bepaal je de grenzen en regels binnen jullie gezin?

Mijn dochter zat aan tafel met een klasgenootje te kleien toen haar moeder haar kwam halen. “Ow, bof jij even, dat is natuurlijk wel erg leuk!” zegt de moeder tegen haar dochter, en terwijl ze zich naar mij draait zegt ze bij wijze van uitleg: “Ze mogen bij mij thuis niet met klei, dan wordt het zo’n vieze smeerboel!”

Welk doel heb jij met de grenzen en de regels die je stelt binnen je gezin?

Hoe we ons gezin vormgeven, en grenzen en regels stellen heeft veel te maken met hoe we in het leven staan.
Natuurlijk heeft het te maken met wie wij zijn, maar ook bijvoorbeeld met de leeftijd en de persoonlijkheid van onze kinderen. De cultuur, de maatschappij waarin we leven is ook mede bepalend. Eveneens als onze financiele en sociale omstandigheden. Al die factoren hebben invloed.

Maar zijn die leidend en bepalend, of geven ze alleen een zekere richting?

Ben jij je bewust van je doel? Het doel van je leven en dat van je kinderen?
Zijn wij ons bewust van het doel van ons gezin? Van de opvoeding van onze kinderen?

Als we een duidelijk doel voor ogen hebben en houden is dat veel meer bepalend voor hoe we onze grenzen en regels stellen dan of ik vannacht wel of niet goed geslapen heb. Of mijn baas tevreden was met mijn werk of hoe mijn huis er uitziet naar een middagje genieten.

We hebben al vaker mogen zien dat God onze prachtige, maar gebroken gezinnen wil gebruiken! God wil ons gebruiken om Zijn grote verhaal te vertellen. Hij wil onze gezinnen gebruiken bij het schilderen van Zijn schilderij van Zijn verlossingswerk. De familie bestaat, zelfs in haar onvolmaaktheid, om het hart van God aan elke generatie te tonen.

Binnen die setting mogen we dus grenzen stellen aan ons gezin. Regels meegeven aan onze kinderen.

Opvoeden is begeleiden naar zelfstandigheid. En met dat vooruitzicht, hebben we een duidelijk doel voor ogen voor onze regels: namelijk zorgen dat onze kinderen stevig staan, de verantwoordelijkheid aankunnen, weten wat er op hen afkomt, wat ze kunnen verwachten, voorbereid zijn, weten wie ze zijn.

Hoe kun je zorgen dat je kind stevig staat, de verantwoordelijkheid aankan? Door die af en toe te geven. Vaardigheden aan te leren. Weten waar hulp te krijgen is. Als ouder, moet ik dus meer en meer mijn kind gaan los laten. Niet de grenzen en regels strak houden, maar meer een meer ruimte geven en vrijheid. Zodat mijn kind kan vallen, zal leren wat het nodig heeft om stevig te staan.
Ik mag mijn kind laten ontdekken wat er op haar afkomt, wat hij kan verwachten. Simpelweg door het leven met ze te leven en door te spreken. Ontdekken van gevolgen en consequenties. Ze niet buiten alle gevaren en probelemen houden. Maar die juist, in alle veiligheid van ons gezin, met ze bespreken en beleven. Samen kunnen we ‘droog’ oefenen. In omgaan met keuzes maken, met verleidingen, met tegenslag. Ontdekken wie we zijn en hoe we reageren.

Van hulpeloos babietje naar levenslustige volwassene. Wij mogen ze begeleiden en liefhebben!
Dat begeleiden doen we door eerst allerlei hulp en hulpmiddelen te bieden en grenzen aan te geven. De hulp en de hulpmiddelen worden steeds minder. De grenzen steeds wijder.

Grenzen stellen binnen ons huis gaat dus niet om een bepaalde levensstijl of praktijk. Of, gewoon “omdat ik het zo prettig vind”. Als we namelijk op die manier grenzen gaan stellen, als we regels maken en waarheden deponeren buiten de kaders van een liefdevolle relatie, buiten het doel om om onze kinderen op te bouwen tot zelfstandige, verantwoordelijke volwassenen, zullen het lege regeltjes zijn. En ligt de kans op verwaarlozing, harteloosheid of op zijn minst onze kinderen tekort doen op de loer.

Als we iets willen overdragen aan de volgende generatie mogen we dat doen in de relatie die we hebben met onze kinderen. Binnen die liefde. Vanuit liefde die begint bij de liefde van en voor God. Als we Hem liefhebben met alles wat we hebben zal dat door vloeien in de relatie met onze kinderen.

Het begint zelfs zozeer bij deze liefde dat dit de regel is doe boven alle andere regels uittorent. Boven alle grenzen die we stellen in ons huis is er dit, het belang van een relatie met God, boven alles.

Eerder hebben we gezien dat God onze prachtige, maar gebroken gezinnen wil gebruiken! Hij wil onze gezinnen gebruiken bij het schilderen van Zijn schilderij van Zijn verlossingswerk. De familie bestaat, zelfs in haar onvolmaaktheid, om het hart van God aan elke generatie te tonen.

Onze kinderen zijn onderdeel van een groter verhaal, een verhaal waarin God actief is betrokken en door al de jaren heen heeft Hij getoond dat Hij van ons houdt, betrouwbaar en soeverein is. Ook in het stellen van regels en grenzen mogen wij onze kinderen leren dat zij onderdeel zijn van dat Grote Verhaal, hoe zij in dat MasterPlan van God passen en hoe Hij verlangt naar een relatie met hen.

Het is gemakkelijk voor ons als ouders om in de valkuil te trappen en te denken dat het ons voornaamste doel is dat onze kinderen zich aan onze regels en grenzen houden. Maar het is een van de grootste kado’s die we onze kinderen kunnen geven als we keer op keer bewijzen dat we te vertrouwen zijn.
Helemaal tijdens de tienerjaren is het essentieel dat we het vertrouwen van onze kinderen winnen, meer nog dan het van belang is dat onze kinderen ons vertrouwen winnen.

Dit grenzen stellen, om ze te begeleiden naar verantwoordelijkheid en zelfstandigheid is van belang op alle gebieden. Denk aan: seksualiteit, media, vriendschappen, relaties, telefoon, slaaptijden, boeken, activiteiten, omgang binnen het gezin, autoriteit. Etc.
Waar loop jij tegenaan bij het stellen van grenzen en het openen van die grenzen aan je kind toe is aan meer eigen verantwoordelijkheid? Welke overwinningen hebben jullie als gezin hierin behaald?